De Markt in het centrum van het Brabantse Veghel was aan vernieuwing toe. Het verouderde plein dat ruim twintig jaar geleden was aangelegd, voldeed niet meer aan de wensen van dit moment. Een van de problemen was dat het plein geen eenheid uitstraalde. Begin 2016 kreeg landschapsarchitect Martien van Osch van bureau OSLO (Ontwerp Stedelijke en Landschappelijke Omgeving) uit Berlicum de opdracht van de toenmalige gemeente Veghel om een nieuw ontwerp te maken. Eind vorig jaar is het plein opgeleverd.
Landschapsarchitect Martien van Osch stond voor de opdracht om bij het gefragmenteerde plein meer samenhang te creëren. En dat doe je volgens hem met groen. Dat sloot ook aan bij de opdracht van de toenmalige gemeente Veghel (sinds 2017 maakt Veghel onderdeel uit van gemeente Meierijstad). De toenmalige wethouder Jan Goijaarts zei destijds in de Stadskrant Veghel: ‘De Markt wordt mooier en gezelliger met onder meer een fontein en meer bomen.’ Volgens de landschapsarchitect is dat een uitdagende opdracht omdat een centraal plein allereerst uit veel verharding dient te bestaan, omdat op zo’n centrale locatie allerlei activiteiten plaatsvinden, zoals de markt; tijdens de carnaval staat er een grote tent op het plein. ‘Je hebt dus veel ruimte nodig en het dient dus multifunctioneel te worden ingericht.’ En dan heb je de wensen van de ondernemers en bewoners aan de Markt nog niet erbij betrokken, want ook zij hebben allerlei wensen en voorstellingen van hoe het plein ingericht dient te worden.
Markt Veghel
Consensusplein
Van Osch laat desgevraagd weten dat de bewoners en ondernemers vooraf niet via participatie betrokken zijn geweest bij de totstandkoming van ideeën voor het nieuwe ontwerp. De landschapsarchitect laat weten zo zijn bedenkingen te hebben om hen vooraf te betrekken bij het ontwerpproces. ‘De verwachtingen zijn vaak overtrokken. Ik vind dat uit alle ingebrachte wensen bewuste keuzes gemaakt moeten worden, omdat het anders tot nietszeggende consensus leidt.’
Duurzame materialen
Verder geeft de ontwerper aan dat hij in het ontwerp rekening diende te houden met een rij-, terras- en loopzone. Om de eenheid op het middenplein te benadrukken koos hij voor natuursteen. De randen bestaan uit gebakken klinkers. ‘We hebben alleen met duurzame materialen gewerkt. Ik ben een groot voorstander van natuur- en baksteen, omdat dit in de loop der tijd door het gebruik mooier wordt, daarnaast is het een functioneel en stevig product.’ Het middenplein is verder vrij van obstakels. De ijssalon maakt ook in het nieuwe ontwerp deel uit van het middenplein. En dat is niet zonder reden, want het plein wordt multifunctioneel gebruikt voor onder meer de markt, kermis, carnaval en in de winter staat er een ijsbaan op. Deze evenementen dienen te worden voorzien van stroom en water, zonder dat de bezoeker daar last van ondervindt. Onder het plein ligt dan ook een uitgebreide technische installatie van PUTkast met elektrische voedings- en drinkwaternetten voor de bovengenoemde evenementen en voor de fontein. Van Osch: ‘De bedriegertjesfonteinen werken als een magneet op kinderen. Het zorgt daardoor voor veel levendigheid op het plein.’